Egzamin maturalny z filozofii w latach 2023-2025
Filozofia jest jednym z dodatkowych przedmiotów egzaminacyjnych na egzaminie maturalnym. Egzamin maturalny z filozofii sprawdza, w jakim stopniu zdający spełnia wymagania z filozofii na poziomie rozszerzonym określone w: podstawie programowej kształcenia ogólnego dla szkoły ponadpodstawowej.
W arkuszu egzaminacyjnym znajdą się zadania sprawdzające znajomość treści i problematyki lektur wymienionych w podstawie programowej:
1. Platon, Obrona Sokratesa lub Kriton
2. Platon, Fedon (78 d – 80 b oraz 98 c – 100 b)
3. Platon, Timajos (28 b – 30 c)
4. Platon, Fajdros (246 a–b, 253 d–e)
5. Platon, Uczta (209 e – 212 c)
6. Platon, Państwo (514 a – 517 a oraz 358 e – 361 d)
7. Arystoteles, Etyka nikomachejska (ks. II, 7–8, 1107 a)
8. Diogenes Laertios, Żywoty i poglądy sławnych filozofów, (ks. IX, rozdz. 11, 79–91)
9. św. Anzelm z Canterbury, Proslogion (rozdział 2 Bóg naprawdę jest)
10. św. Tomasz z Akwinu, Suma teologiczna (cz. I, kw. 2, art. 1: Czy Bóg jest ciałem?)
11. René Descartes, Rozprawa o metodzie (cz. IV)
12. Blaise Pascal, Myśli (cz. I, rozdz. 1: Miejsce człowieka w naturze. Dwie nieskończoności)
13. John Locke, Rozważania dotyczące rozumu ludzkiego (t. I, ks. II, rozdz. I, par. 1–6)
14. Immanuel Kant, Uzasadnienia metafizyki moralności (rozdz. 2)
15. Fragmenty tekstów Georg Wilhelm Friedrich Hegel, Wykłady z filozofii dziejów lub August Cieszkowski, Ojcze nasz (dział III, 1-3, 9-10) lub Artur Schopenhauer, Świat jako wola i przedstawienie (ks. IV)
16. John Stuart Mill, O wolności (rozdz. I Rozważania wstępne)
17. Friedrich Nietzsche, Tako rzecze Zaratustra (Przedmowa Zaratustry)
18. August Comte, Metoda pozytywna w szesnastu wykładach (wykład pierwszy)
19. Roman Ingarden, Książeczka o człowieku (esej Człowiek i jego rzeczywistość)
20. Fragmenty tekstów: Karl Jaspers, Wprowadzenie do filozofii (rozdz. 2 Źródła filozofii) oraz Jean-Paul Sartre, Egzystencjalizm jest humanizmem
21. Fragment jednego z następujących tekstów: Bernard Russell, Problemy filozofii, George Edward Moore, Z głównych zagadnień filozofii, Ludwig Wittgenstein, Dociekania filozoficzne, Kazimierz Twardowski, O tak zwanych prawdach względnych, Kazimierz Ajdukiewicz, Zagadnienia i kierunki filozofii, Tadeusz Kotarbiński, Medytacje o życiu godziwym, Tadeusz Czeżowski, O metafizyce, jej kierunkach zagadnieniach
W arkuszu egzaminacyjnym znajdą się także zadania sprawdzające znajomość poglądów filozofów wymienionych w podstawie programowej, tj.: autorzy wymienionych powyżej tekstów oraz:
Leucyp
Demokryt
Epikur
Epiktet
Seneka
Marek Aureliusz
Plotyn
św. Augustyn
Gottfried Wilhelm Leibniz
Baruch Spinoza
David Hume
George Berkeley
Edmund Husserl
Max Scheler
Władysław Tatarkiewicz
Egzamin maturalny z filozofii od roku szkolnego 2025/2026
W arkuszu egzaminacyjnym znajdą się zadania sprawdzające znajomość treści i problematyki lektur wymienionych w podstawie programowej:
1. Platon, Obrona Sokratesa lub Kriton
2. Platon, Fedon (78 d – 80 b oraz 98 c – 100 b)
3. Platon, Timajos (28 b – 30 c)
4. Platon, Fajdros (246 a–b, 253 d–e)
5. Platon, Uczta (209 e – 212 c)
6. Platon, Państwo (514 a – 517 a oraz 358 e – 361 d)
7. Arystoteles, Poetyka (ks. IV, 1448 b – 1449 a), Etyka nikomachejska (ks. II, 7–8, 1107 a)
8. Diogenes Laertios, Żywoty i poglądy sławnych filozofów, (ks. IX, rozdz. 11, 79–91)
9. św. Anzelm z Canterbury, Proslogion (rozdział 2 Bóg naprawdę jest)
10. św. Tomasz z Akwinu, Suma teologiczna (cz. I, kw. 2, art. 3: Czy Bóg istnieje?)
11. René Descartes, Rozprawa o metodzie (cz. IV)
12. Blaise Pascal, Myśli (cz. I, rozdz. 1: Miejsce człowieka w naturze. Dwie nieskończoności)
13. John Locke, Rozważania dotyczące rozumu ludzkiego (t.I, ks.II, rozdz.I, par. 1–6)
14. Immanuel Kant, Uzasadnienia metafizyki moralności (rozdz. 2)
15. Fragmenty tekstów Georg Wilhelm Friedrich Hegel, Wykłady z filozofii dziejów lub August Cieszkowski, Ojcze nasz (dział III, 1-3, 9-10) lub Artur Schopenhauer, Świat jako wola i przedstawienie (ks. IV)
16. John Stuart Mill, O wolności (rozdz. I Rozważania wstępne)
17. Friedrich Nietzsche, Tako rzecze Zaratustra (Przedmowa Zaratustry)
18. August Comte, Metoda pozytywna w szesnastu wykładach (wykład pierwszy)
19. Roman Ingarden, Książeczka o człowieku (esej Człowiek i jego rzeczywistość)
20. Fragmenty tekstów: Karl Jaspers, Wprowadzenie do filozofii (rozdz. 2 Źródła filozofii) oraz Jean-Paul Sartre, Egzystencjalizm jest humanizmem
21. Fragment jednego z następujących tekstów: Bernard Russell, Problemy filozofii, George Edward Moore, Z głównych zagadnień filozofii, Ludwig Wittgenstein, Dociekania filozoficzne, Kazimierz Twardowski, O tak zwanych prawdach względnych, Kazimierz Ajdukiewicz, Zagadnienia i kierunki filozofii, Tadeusz Kotarbiński, Medytacje o życiu godziwym, Tadeusz Czeżowski, O metafizyce, jej kierunkach zagadnieniach
W arkuszu egzaminacyjnym znajdą się także zadania sprawdzające znajomość poglądów filozofów wymienionych w podstawie programowej, tj.: autorzy wymienionych powyżej tekstów oraz:
Leucyp
Demokryt
Epikur
Epiktet
Seneka
Marek Aureliusz
Plotyn
św. Augustyn
Gottfried Wilhelm Leibniz
Baruch Spinoza
David Hume
George Berkeley
Edmund Husserl
Max Scheler
Władysław Tatarkiewicz